روشهای روشن کردن آتش 

آتش زنه
براي درست کردن آتش بدون کبريت ابتدا بايد مقداري آتش زنه بسيار خشک تهيه نمود و آنها را از باد و رطوبت محافظت کرد.

انواع آتش زنه:
پوست درختان، مانند درخت کاج که اگر چوب آن خيس هم باشد باز آتش ميگيرد، قسمت داخل درختان پوسيده، الياف لباس، طناب يا ريسمان نخي، برگ خشک درخت نخل، خاک اره خشک، تراشه هاي خشک پوست درختان، خاکه چوبي که معمولاً توسط حشرات در زير تنه درختان مرده انباشته ميشود، الياف لانه پرندگان، قارچهاي خودروي روي تنه درختان، الياف پشم مانند درخت بيد خشک. ميتوان اين آتش زنه ها را به بنزين، گازوئيل و يا الکل موجود در حشره کشها آغشته نمود. براي استفاده کردن از آنها، آتش زنه ها را در دستهاي خود خرد کنيد به شکل قطعات بسيار ريز درآوريد تا سطوحي که توسط جرقه ها مي بايست حرارت داده شوند تا آتش روشن شود، به حداقل برسد. براي حفظ اين آتش زنه ها براي مصارف بعدي آنها را در محفظه هاي ضد آب نگهداري کنيد.

آتش گيرانه:
موادي هستند که براي ساختن آتش به آنها نياز داريم. آتش گيرانه ها در مرحله بعدي آتش زنه ها قرار ميگيرند و به هنگام درست کردن آتش در مواقع بسيار سخت از آنها استفاده ميشود. به عنوان مثال مواقعي که فندک و يا کبريت دردسترس نيست.

انواع آتش گيرانه ها:
شاخه هاي باريک درختان، پوست درختان، چوبهاي باريک از درختان خشک، برگهاي نخل، برگهاي سوزني درختان کاج و علفهاي خشک. (آنها را قبل از اينکه داخل آتش بياندازيد کاملاً قطعه قطعه کنيد.) از معمول ترين آتش گيرانه هاي موجود در طبيعت چوب‌هاي پوسيده هستند. اين چوبهاي پوسيده را حتي در آب و هواي مرطوب با ضربه زدن به قسمتهاي خارجي تنه پوسيده درختان به وسيله چاقو، عصا، و يا حتي دستانتان تهيه کنيد. از بنزين و کاغذ نيز ميتوانيم به عنوان آتش گيرانه استفاده کنيم. حتي در هواي مرطوب نيز صمغ موجود در پستي بلندي هاي تنه درختان را ميتوان آتش زد. پوست درخت نخل حاوي صخغي است که به راحتي آتش ميگيرد. آتش گيرانه ها را به شکل مخروطي روي هم بگذاريد تا جريان هوا به حداکثر برسد.

صمغ يا شيره درختان
ماده اي چشبنده است که به روي تنه قديمي درختان کاج و يا دراثر ايجاد برشهايي، روي تنه درختان نخل ديده ميشود. اين صمغها روي قسمتهاي تحتاني درختان انباشته ميشود. قديمي ها و سرخ پوستها اعتقاد عجيب و محکمي به کاربرد اين صمغها در ساختن آتش دارند.
چند تراشه کوچک از اين صمغ ها در مجاورت يک چوب کبريت روشن به سرعت آتش ميگيرد. هر کجا اين صمغها را يافتيد مقداري از آن را براي مصارف بعدي خود ذخيره کنيد. اين صمغها را به روي تنه پوسيده درختان نيز ميتوان يافت، رنگ آنها زرد است و بر روي تنه درختان مانند ورقه اي براق به نظر مي آيد. به دنبال تنه قديمي درختاني باشيد که زرد رنگ به نظر مي آيد. به دنبال تنه قديمي درختاني باشيد که زردرنگ به نظر مي آيد. اگر تنه درخت خاکستري باشد و پوسيده و قديمي به نظر برسد بر روي آن نميتوان صمغي يافت.

تکه چوب و هيزم هاي پرزدار
يک شاخه از درختان سوزني را ببريد و مطمئن باشيد برگهاي سوزني آن محکم و ثابت بوده و از شاخه اصلي جدا نميشوند. اين شاخه ها را ميتوان وارونه و به صورت مخروطي شکل به روي برشهايي از پوست درختان قرار داد. آنها را از زير آتش بزنيد، خواهيد ديد که در مدت چند دقيقه آتش خوبي فراهم خواهد شد. چوبهاي قطور و سنگين تري نيز دردسترس داشته باشيد تا درصورت نياز به آتش اضافه کنيد.

آتش گيرانه از پوست درخت نخان
پوست انواع درخت نخان به ويژه نخان کاغذي مناسبترين گزينه برايآتش گيرانه است. اين پوستها مملو از صمغ هايي است که به راحتي شعله ور شده و حتي در باد نيز به خوبي ميسوزد.

آتش به وسيله مته و کمان
مته دستي ناواجو
اين روش به مراتب از روش دستي مته و کمان راحت تر است زيرا حيطه چرخش مته بين دو دست کم ميباشد. از اين روش در آب و هواي خشک که چوبهاي بسيار خشک هستند استفاده ميشود. نام چوبي که استفاده ميشود يوکاست. از کود حيواني خشک شده جلوي آفتاب نيز ميتوان به عنوان آتش گيرانه استفاده کرد. سرخپوستان اين مته ها را همواره در تيردان خود حمل ميکردند. مته را به طرف پايين فشار دهيد و به طور يکسان و به طول دستها، بين دو دست خود بچرخانيد. دستها به طور معمول بر روي مته به طرف پايين سر ميخورند. طول مته معمولاً 6 سانتيمتر (2 فوت) ميباشد.

مته دستي اسکيمويي
در اين روش مته توسط يک تکه استخوان يا چوب که در دهان گذاشته شده محکم نگاه داشته ميشود. اسکيموها معمولاً از ظروفي شبيه به ماهي تابه براي حفظ آتش استفاده ميکنند.

کارکردن با مته و کمان 
به وسيله يک بند کفش و تسمه اي چرمي يک کمان بسازيد. تکه چوبي که سر آن را به شکل فنجان برعکس ساخته ايد روي چوب قرار دهيد و با اندکي فشار و به وسيله کمان آن را روي صفحه اصلي بچرخانيد. اين حرکت دوراني به همراه فشار وارده بر روي صفحه اصلي سبب گرم شدن چوب شده و کم کم پودر سياه و داغي توليد ميشود که از طريق سوراخ تعبيه شده روي صفحه اصلي بر روي آتش گيرانه ها مي ريزد. آتش گيرانه ها به تدريج شروع به دود کردن ميکنند وقتي دودها زياد شد، صفحه اصلي را برداريد و به آتش گيرانه ها بدميد. آتش روشن خواهد شد. اکنون قطعات کوچک چوب را به آرامي به آتش اضافه کنيد.

سرچوب فنجاني شکل
تکه اي چوب به ضخامت 4/1 اينچ لازم است. ميتوانيم از يک تکه سنگ نيز استفاده کنيم.

چوب مته 
4/3 اينچ قطر، 12 الي 15 اينچ طول. سرچوب را گرد کرده و ته آن را روغن بماليد و يا خيس کنيد تا از اصطکاک، سائيدگي و توليد گره جلوگيري کنيد. انتهاي چوب را تميز نگه داريد. به هنگام انجام اين عمل مته را به صورت عمودي نگاه داشته و حرکت را به شکل دائمي و يکنواخت ادامه دهيد. کار را به سرعت و با فشار کم آغاز کنيد. با مشاهده دود به سرعت و فشار خود بيافزائيد.
صفحه اصلي و آتش زنه ها را روي تکه مسطحي از چوب قرار دهيد، اين عمل به شما کمک ميکند پس از آتش گرفتن آتش زنه ها آنها را به محل دلخواهتان منتقل کنيد.

مته و صفحه اصلي 
تکه اي از چوب درخت حنا را ببريد. به ترتيب اولويت چوب درختان زير را انتخاب کنيد: سرو، سياه کاج و يا چوب پنبه.

مشکلات روشن کردن آتش با مته يا پمپ 
مشکل دليل و راه حل آن 
آتش گيرانه ها را پودري تيره رنگ مي پوشاند. اين پودرها بايد زدوده شوند.
پودر قهوه اي روشن چوب زير فشار مناسبي قرار ندارد و يا سرعت شما کافي نيست.
پودر سياه رنگ فشار زياد است پس اين پودر قبل از اينکه به آتش زنه ها برسد مي سوزد.
مته از داخل چوب زيرين خارج ميشود. عمق سوراخ تعبيه شده بر روي صفحه کافي نيست و يا قطر آن کوچکتر از قطر مته است.
تسمه روي مته مي لغزد. تسمه گشاد است. فشار روي صفحه چوبي زيرين زياد است.
تسمه روي مته بالا و پايين ميرود. تسمه بايد در وسط مته قرار گرفته و کمان بايد نسبت به مته عمود باشد.
از خود چوب زيرين دود بلند ميشود. فشار زياد است. سختي چوب زيرين نسبت به چوب مته کمتر است. از کمي روان کننده (گريس، آب روغن) استفاده کنيد.

آتش به روش سايش
در اين روش از دو تکه چوب استفاده ميشود که يکي از آنها با حرکتي اره مانند بر روي ديگري کشيده ميشود. از اين روش معمولاً در جنگلها استفاده ميکنيم. يک قطعه چوب ني را از وسط به دو نيم کنيد و از آن به عنوان تخته آتش استفاده کنيد. براي سايش نيز از تکه چوبي نرم استفاده نماييد. پرزهاي قهوه اي رنگ روي تنه نخل و يا درخت نارگيل نيز مفيد هستند.
آماده کردن ني:
آتش زنه ها را در قسمت دروني ني بريزيد، از بيرون و دقيقاً مقابل آنها شياري ايجاد کنيد و سايش را شروع کنيد.

آتش به روش تسمه
نواري به ضخامت يک چهارم اينچ (6/0 سانتي متر) و به طول دو فوت از خيزران خشک و يک تکه چوب خشک تهيه کنيد. يک طرف چوب را روي زمين قرار داده و طرف ديگر را به وسيله يک تکه سنگ يک متر از روي زمين بلند کنيد. روي انتهاي تکه چوب شياري ايجاد نماييد. دهانه شيار را گشادتر کنيد. مقداري آتش زنه در انتهاي شيار قرار دهيد ولي فضايي را براي حرکت تسمه در شيار پيش بيني کنيد. چوب را به وسيله پا يا زانو بر روي زمين محکم کرده و عمل کشيدن تسمه به طرفين را آغاز کنيد.

آتش به روش مته پمپي (تلمبه اي)
سرخپوستان از چرخ زواري در مته هاي خود استفاده ميکردند. در مرکز اين چرخ دوار سوراخي تعبيه شده بود که مته را از آن رد ميکردند. يک تخته عرضي از جنس چوب سخت به وسيله ريسمان يا تسمه چرمي به مته متصل شده و آزادانه روي اين مته حرکت ميکرد. مته و صفحه اصلي از يک جنس بوده و سوراخها و ابعاد و نوع آتش زنه ها معمولاً مانند روش مته و کمان بودند با اولين چرخش چرخ دوار صفحه ارزي به طرف بالا حرکت کرده و مته شروع به کار ميکند. سپس صفحه عرضي بايد به سمت پايين فشار داده شود. اين حرکت سبب ميشود که صفحه عرضي دوباره برخلاف جهت و به سمت بالا حرکت کند. اين حرکت تا توليد پودر سياه، دود و آتش ادامه مي يابد.

درست کردن آتش زير باران
يک کنده درخت پيدا کنيد، آن را به دو نيم کرده و با آن آتش درست کنيد. در روزهاي باراني ميتوان از زير صخره هاي شيب دار، داخل کنده هاي پوسيده درختان سوخت خشک پيدا کرد. به دنبال درخت افتاده اي بگرديد که به سمت جنوب روي زمين افتاده باشد زيرا پوست و چوب قسمت زيرين آن خشک خواهد بود. اگر جهت بارش باران ثابت است از يک پارچه کرباس روغني اندود و يا پارچه اي ضد آب استفاده کنيد تا جلوي بارش باران را بگيريد. فاصله اين پارچه تا آتش بايد مناسب باشد تا دراثر وزش باد شعله به آن سرايت نکند.

آتش به روش درياهاي جنوب
اين روش را بومي هاي درياي جنوب استفاده ميکردند. کوبه اي را در دست گرفته و مکرراً به برگهاي پوسيده داخل سيلندر ضربه ميزدند تا حرارت هواي داخل سيلندر تحت فشار زياد بالا رفته و درنتيجه آتش زنه ها کم کم آتش بگيرند.

آتش به وسيله منيزيم
محفظه مورد نياز اين کار را ميتوانيد از فروشگاههاي لوازم ورزشي تهيه کنيد. اين محفظه از جنس آلومينيوم است و حاوي منيزيم ميباشد. تراشه هاي جدا شده از اين محفظه توسط چاقو به وسيله ضربه زدن روي آتش زنه اي که در گوشه اين محفظه تعبيه شده است شعله ور خواهد شد.

درست کردن آتش بدون کبريت
به وسيله شمع
حفره اي بکنيد. تعدادي ترکه نازک و خشک را به شکل مخروطي روي هم قرار داده و شمع را زير آن روشن کنيد. پس از روشن شدن آتش شمع را برداشته و براي مصارف بعدي نگهداري کنيد.

هيتر با قوطي حلبي
قلوه سنگ هايي تهيه کنيد ودر مجاورت آتش حرارت دهيد، سپس آن را درون قوطي حلبي قرار دهيد.
از چند تا از اين قوطي ها که گرمايي بدون دود و سالم و بسيار مطبوع دارند ميتوانيد براي گرم کردن چادرها استفاده کنيد.

شيشه و خورشيد
استفاده از يک لنز دوربين و يا يک عدسي محدب دوربين دو چشمي و يا عدسي تلسکوپ، ته بطري نوشيدني هاي گازدار و يا ذره بين روي قطب نما براي متمرکز کردن اشعه هاي خورشيد بهتر از همه آئينه هاي محدب است ولي کارگران با آن کمي مشکل است و به يک بازتابنده بزرگ نياز دارد. از آئينه اصلاح صورت و يا آئينه اتومبيل نيز ميتوان استفاده کرد.

باطري
باطري را از روي ماشين و يا قايق جدا کنيد. دو رشته سيم را به قطبهاي مثبت و منفي آن متصل کنيد. دو رشته سيم را در نزديکي توده هاي آتش گيرانه و به مدت يک ثانيه به هم متصل کنيد. جرقه هاي ايجاد شده آتش گيرانه ها را مشتعل خواهند کرد.
توجه: اين عمل اگر تکرار شود باعث تخليه باطري شده و به باطري آسيب ميزند. اگر باطري از قايق يا اتومبيل شما جدا نشده ممکن است موتور آن آتش بگيرد. اين عمل را ميتوان با باطري چراغ اضطراري اتومبيل نيز انجام داد. از فندک اتومبيل نيز براي آتش زدن دستمال يا پارچه ميتوان استفاده کرد.

يافتن سنگ چخماق يا کوارتز
سنگ چخماق: به رنگ سياه و بسيار سخت است. بر اثر فرسايش سوراخ سوراخ به نظر ميرسد. درصورت يافتن سنگي با اين مشخصات آن را به سنگ ديگر بکوبيد، اگر چخماق باشد به سادگي شيشه مي شکند و سطح داخلي آن سياه و براق است سنگ چخماق را در بستر رودخانه‌ها و يا دامنه کوهها و يا صخره هاي لق و سست پيدا خواهيد کرد.
سنگ کوارتز: به رنگ سفيد بوده و شبيه شيشه مات پنجره ميباشد ولي رنگ آن بنا بر منطقه و مجاورت با مواد معدني تغيير ميکند. بستر رودخانه ها، مناطق صخره اي و خط الرأس ها معمولاً پوشيده از تکه هاي بزرگ کوارتز هستند. رگه هايي از کوارتز شيشه اي سفيد را در مناطق کوهستاني ميتوان پيدا کرد.
سرخپوستان و اسکيموها قبل از ورود سفيدپوستان به آمريکا از سنگ آهن به جاي آهن استفاده ميکردند. سرخپوستان همواره سنگ چخماق يا سنگ آهن را درون کيسه اي بر کمر خود حمل ميکردند.
چاقوي فولادي يا آهني در تماس با هر سنگ شيشه اي مانند کوارتز، چخماق، عقيق جرقه توليد ميکند و باعث آتش گرفتن آتش گيرانه ميشود.

فولاد و چخماق
درصورت فقدان کبريت بهترين راه براي درست کردن آتش استفاده از فولاد و سنگ چخماق است. از چخماق و ته محفظه ضد آب استفاده کنيد. آن را هرچه نزديکتر به آتش گيرانه ها نگه داريد و با پشت تيغه چاقو و يا تکه اي فولاد به آن ضربه بزنيد. اين اعمال را به نحوي انجام دهيد که جرقه ها درست به مرکز آتش گيرانه ها اصابت کند. وقتي توليد دود شروع شد آنها را باد بزنيد يا به آنها بدميد تا آتش شعله ور شود. سپس قطعات کوچک را به آتش بيافزائيد و درصورت لزوم شعله ها را به محل مورد نظر انتقال دهيد.

پرمنگنات پتاسيم
يک قاشق چايخوري از کريستالهاي پرمنگنات پتاسيم را روي يک تکه کاغذ، يک برگ خشک و يا يک تکه پارچه بريزيد و چند قطره ضد يخ از رادياتور اتومبيل خود به آن اضافه کنيد (مقدار زياد مايع ضد يخ واکنش گرمايي را به تأخير مي اندازد) و آن را محکم مچاله کرده و به صورت گلوله درآوريد (اين عمل حرارت را حفظ ميکند و آن را تا درجه احتراق کاغذ يعني 450 درجه فارنهايت (232 درجه سانتي گراد) افزايش ميدهد). واکنش گرمايي باعث ايجاد شعله در گلوله ميشود و آتش شعله ور ميگردد. اگر به هر دليلي اين واکنش موفقيت آميز نبود، گلوله را در محيط قابل اشتعال قرار ندهيد، زيرا ممکن است در هر زماني دوباره واکنش صورت گرفته و آتش سوزي رخ ميدهد.
گلوله را باز کنيد و اجزاي آن را جداگانه در حفره اي قرار داده و روي آن آب بريزيد.

آتش با اسلحه
از اسلحه اي با کاليبر بالا استفاده کنيد.
آتش گيرانه اي مناسب پيدا کنيد.
قسمت سربي گلوله را از پوکه جدا کنيد.
دوسوم باروت پوکه را روي پارچه خشکي بريزيد.
پارچه را درون لوله تفنگ قرار دهيد. با اسلحه به سمت آسمان يا هدفي جامع در فاصله چند فوتي خود شليک کنيد، پارچه شعله ور تنها چند فوت آن طرف تر خواهد افتاد. پارچه را با چوبدستي که قبلاً آماده کرده ايد برداشته و زير آتش گيرانه هاي آماده قرار دهيد. درصورت لزوم از دميدن يا باد زدن نيز ميتوانيد استفاده کنيد. هرگز از اين روش درصورتي که گازهاي قابل اشتعال در فضاي اطراف وجود دارد استفاده نکنيد.

تهیه آتش به روش اصطکاکی

 علیرضا جورابچی

آتش افروزي بوسيله روش اصطكاكي ، در نظر غالب افراد ، روشي منسوخ شده بشمار مي رود.

طبيعتمردان ، كوهنوردان و بطور كلي افرادي كه به نوعي با محيطهاي دور از شهر سر و كار دارند، امروزه از كبريت و فندكهاي گوناگوني استفاده مي كنند كه اغلب آنها نيز ضد آب و ضد باد مي باشند.

اين افراد همچنين از اجاقهاي كوچك و سبك وزني كه خاص اينگونه فعاليتها طراحي و ساخته شده اند استفاده مي كنند كه كليه نيازهاي آنان به آتش را ( به غير از مواقعي خاص و اضطراري كه استفاده از آنها نا ممكن مي گردد) برطرف مي سازد.

امروزه بسياري از نهادها و گروههاي مختلفي كه به نوعي با طبيعت در ارتباط نزديك هستند،‌روش LEAVE NO TRACE را به اجرا مي گذارند.

اين همان چيزي است كه در كشور ما نيز در تمامي دوره هاي آموزشي فدراسيون كوهنوردي ، آموزش داده مي شود :

" اگر شما قادر بوده ايد زباله اي را بر پشت خود حمل كرده و به طبيعت ببريد، پس آنقدر هم توان داريد كه آن را با خود باز گردانيد.

ويا :

محل استقرار خود در طبيعت را طوري ترك نماييد كه وقتي پس از چند روز به آن نقطه نظر افكنده شد، مشكل بتوان گفت كه شخص يا اشخاصي در آن نقطه مستقر بوده اند."

اين همان چيزي است كه از آن بعنوان سياست " كمترين اثرگذاري بر محيطهاي طبيعي" ياد مي گردد.

اين روشها و سياستها ، اگر نهادينه شوند، با جلوگيري از آتش افروزيهاي بي موردو غير لازم در طبيعت ‌، كمك واقعا بزرگي به حفظ آنچه كه از منابع طبيعي ارزشمند ما باقي مانده است مي كنند.

با توجه به مقدمه فوق ، آيا به نظر شما، در زندگي مدرن امروزي، هنوز هم جايي براي روشهاي آتش افروزي كهنه و قديمي وجود دارد يا خير؟

اگر تا انتهاي اين مقاله را دنبال نماييد، شايد شما هم به اين نتيجه برسيد كه اين مهارت فراموش شده ،‌خيلي ارزشمند تر از آن چيزيست كه اغلب مردم تصور مي نمايند.

آتش يكي از پنج نياز فيزيكي اوليه در مهارتهاي زنده ماندن (Survival) مي باشد. ما هر روزه از آن استفاده مي كنيم.اما اغلب آن را آتش نميدانيم! چرا كه شكل ظاهري آن تغيير يافته است. ابزارهايي چون: مايكروفر ، اجاق برقي ، كوره هاي الكتريكي ، لامپهاي روشنايي و..... همگي آتش تغيير شكل يافته هستند.

همانند چهار نياز فيزيكي ديگر (هوا، سرپناه، آب و غذا)، معمولا به آن هم توجه چنداني نمي شود! چرا كه هرگاه اراده نماييم، تنها با چرخانيدن يك كليد و يا روشن نمودن يك فندك، در اختيار ماست.

اگر ما قادر بوديم تا به زماني نه چندان دور در گذشته برگرديم، درمي يافتيم ديد عموم نسبت به آتش با آنچه كه امروزه موجود مي باشد ،‌ تفاوتي اساسي داشته است. كمتر از يك قرن پيش ، شومينه ها ، اجاقها و بخاريهاي هيزمي و يا ذغالي ،‌ تنها وسايل گرمايشي اغلب ساختمانها، منازل و محلهاي كاري بودند. اما حتي همان موقع هم براي افروختن آتش در اين وسايل از كبريت استفاده مي شد.

اگر باز هم كمي به عقب تر باز گرديم، يعني زماني كه هنوز استفاده از كبريت عموميت نيافته بود ( حدود سال 1827 ميلادي) ، مي بينيم كه هنر آتش افروزي به روش استفاده از كشيدن فلز بر روي سنگ چخماق عموميت داشت. پيش از آن نيز آتش بوسيله جرقه هاي حاصل از اصابت دو تكه سنگ چخماق به يكديگر افروخته ميشد.

اگر اين سفر به اعماق تاريخ را ادامه دهيم ، درمي يابيم ابتدايي ترين آتش هايي كه توسط انسان افروخته مي شد،‌ بوسيله روشهاي اصطكاكي بودند.

تا زماني كه كبريت اختراع گرديد،‌ اغلب انسانها دانش و مهارت افروختن آتش را دارا بودند. اما امروزه به لطف پيشرفتهاي تكنولوژيكي!!! شايد تنها تعداد معدودي را بيابيدكه هنوز هم قادرند به روشهاي قديمي و فراموش شده در اعماق تاريخ، آتش بيافروزند.

مهم نيست كه شما در سفرهاي خود به مناطق بكر و دور از زندگي ماشيني امروزي، چه لوازم و تجهيزاتي را با خود حمل مي كنيد، بلكه آن چيزي كه حائز اهميت است ، اينست كه شما هميشه آمادگي اين را داشته باشيد كه اين تجهيزات را به هر دليلي از دست بدهيد و يا اينكه آنها بدلايل مختلف كارايي خود را از دست بدهند!!

در اين صورت ، داشتن دانش و مهارت لازم، در تامين نيازهاي اوليه از مواد موجود در محيط ، به يك ضرورت و نياز غير قابل انكار تبديل مي گردد.

از آنجايي كه آتش به عنوان يكي از مهمترين اين نيازها مي باشد، لازم است كه هر طبيعت مردي چگونگي افروختن آن را بخصوص در شرايط اضطراري بداند .

شناختن مواد قابل اشتعال و خواص هر يك از آنها ، دانستن تكنيكها و كسب مهارت در افروختن آتش بوسيله روشهاي اصطكاكي ، شانس نجات را حتي براي افرادي كه در روشن نمودن آتش بوسيله روشهاي مدرن مهارت دارندبه طور قابل ملاحظه اي افزايش مي دهد.

بعنوان يك فرد تازه كار ،‌ بهتر است كه آتش افروزي بوسيله اصطكاك را در ابتدا فرا گيريم. چرا كه آتش افروزي توسط اجداد ما نيز با همبن روش شروع گرديده است.

اين مهارت فراموش شده ،‌يك روي ديگر نيز دارد:

آتش افروزي بدين وسيله، ما را به گذشته اي( به غير از 2 قرن اخير) پيوند مي دهد كه در آن طعم زندگي غير ماشيني را مي توانيم چشيده و احساس اجداد خود را لمس نماييم.

احساساتي چون : موفقيت ،‌ هيجان ، رضايت از كار و غرور ،‌ احساساتي هستند كه پس از موفقيت در افروختن آتش به اين روش نصيبمان مي گردد.

اولين باري كه به اين روش ،‌ذغال سرخ تهيه كرده و اين ذغال را به زير هيمه و توده اي آتش گير خشك منتقل نموده و با دميدن به آن صاحب يك آتش زيبا شديد، به عنوان يكي از بياد ماندني ترين روزهاي زندگي در طبيعت خود هيچگاه فراموش نخواهيد كرد.

درست کردن آتش با یخ

آتش شکارچيان
اين روش مخصوص فصلهاي سرد سال است و ميتوان براي توليد گرما و همچنين تهيه غذا از آن استفاده کرد. دو کنده درخت به عرض يک فوت و درازاي قامت خودتان ببريد آنها را روي زمين مسطح به صورت عدد V قرار دهيد. چوبهاي خيس را به صورت متقاطع روي اين قطعات قرار داده و آتش را روشن کنيد. چوبها سوخته و به ذغال تبديل ميشوند و بين کنده هاي V شکل مي افتند و بدين طريق حرارت دلپذيري توليد ميکنند. از قسمت باريک اين شکل V ميتوان براي پخت و پز استفاده کرد. براي اين کار از حرارت آتش در تمام مدت شب استفاده کنيد. چوبهاي ضخيم و يا خيس را روي چوبهاي پايه قرار دهيد. وقتي چوبهاي خيس بسوزد چوبهايي که براي شب روي آنها قرار داده ايد درون آتش مي افتند و باعث ميشود آتش خاموش نشود. نوع پيشرفته اين آتش، آتش زنجيري است.

آتش اتوماتيک
چاله اي حفر کنيد و درون آن را پر از سنگ کنيد. از خشک بودن سنگها مطمئن شويد، چون سنگهاي خيس ممکن است در اثر حرارت متلاشي شوند. آتش کوچکي درون چاله روشن کنيد و چند تنه نيمه خشک را به صورت عمودي درون چاله قرار دهيد. اين تنه ها دراثر حرارت بتدريج خشک شده و آتش ميگيرند، ميسوزند و به درون چاله مي افتند.

آتش جهت علامت دادن
آتش علامت دهنده را به شکلي خاص مي سازند. يک آتش با حجم کم را ميتوان زير کنده هاي خيس يک درخت روشن کرد. وقتي ميخواهيد براي علامت دادن از آن استفاده کنيد حجم آتش را بايد بيشتر کرده و مقداري شاخ و برگ خيس، پلاستيک و يا روغن سوخته به آن اضافه کنيد. بدين ترتيب دود سياه غليظي توليد خواهد شد.

آتش زمستاني محصور شده با سنگ يا کنده درخت
اين آتش باعث بازتاب گرما به داخل چادر ميشود و مانند يک بادشکن عمل ميکند. براي پشت آتش ميتوان از يک تخته سنگ مسطح بزرگ يا کنده هاي خيس درختان استفاده نمود. براي بهره وري بيشتر ميتوان لابلاي کنده هاي درخت را با گل پوشاند. فاصله بين کنده ها يا سنگها نبايد بيشتر از 5 فوت (5/1 متر) باشد. چوبهايي را مورد استفاده قرار دهيد که درحين سوختن تکه تکه نميشوند.
 

آتش سرخپوستي
سرخپوستان وسايل برنده خوبي نداشتند. بنابراين از روشهاي گرمايي استفاده ميکردند که عمدتاً امروزه ميتوان از آنها براي ذخيره سوخت و حفظ جنگلها بهره برد. نهال درختهاي سخت را با تيرهاي کوچک قطع ميکردند، به وسيله آتش گيرانه آتش درست ميکردند و نهالها را به صورت ستاره شکل روي آن قرار ميدادند. وقتي آتش ضعيف ميشد اين چوبها را از انتها به طرف آتش هل ميدادند ودرصورت لزوم از نهالهاي ديگري استفاده ميکردند. با اين نوع آتش در مصرف سوخت صرفه جويي کرده و آتش را کنترل ميکردند.

نگهداري از آتش
از آتش به طور صحيح بهره مند شويد. از کنده هاي سبز درختان براي پايين آوردن حرارت آتش استفاده کنيد. ذغالهاي نيم سوز را درمعرض باد قرار ندهيد. آنها را با خاکستر بپوشانيد و يک لايه نازک از خاک روي آنها بريزيد. به خاطر داشته باشيد حفظ آتش به مراتب آسانتر از درست کردن دوباره آن است.

آتش از مدفوع بوفالوها
درختان مناطق غربي پراکنده هستند درنتيجه سرخپوستان از مدفوع بوفالوها براي درست کردن آتش استفاده ميکردند، بوي خوبي نداشت ولي کار را راه مي انداخت.

جيب هاي پر از ماسه داغ
وقتي بطري آب داغ همراه نداريد، ماسه ها را درون ماهي تابه حرارت دهيد، جيب هاي لباستان را پر کنيد و اين لباسها را روي کيسه خواب بگذاريد.

بخاري هاي ذغالي
سوراخهايي را روي قوطي حلبي بزرگ تعبيه کنيد، ذغالها را جمع آوري کرده و درون قوطي بريزيد و قوطي را روي چند تکه سنگ درون چادر قرار دهيد. توجه کنيد ذغالها هنوز در حال سوختن هستند. بنابراين چادر شما به تهويه نياز خواهد داشت.

انبار کردن چوب
چوبهاي بريده شده را روي دو تيره حائل قرار داده و از زمين مرطوب دور کنيد. چوبها را بين دو چوب محافظ عمودي به طور مرتب بچينيد. اگر چوبها به دو نيم شده اند، طرفي را که پوست دارد به طرف بالا بگذاريد. روي چوب را با نوارهايي از پوست درختان يا کرباس ضد آب بپوشانيد.

فانوسي از بطري شيشه اي
يک بطري شيشه اي شفاف را درون آتش حرارت دهيد، سپس ته آن را در آب سرد فرو کنيد، ته بطري مي شکند و جدا ميشود. يک شمع در گلويي بطري تعبيه کرده و از طرف گلويي در زمين فرو کنيد.

خاکستر چوب
از خاکستر ميتوان به عنوان فيلتر استفاده کرد (به علت وجود پتاسيم). در مناطق مرطوب خاکستر، اسيد خاک را کاهش ميدهد. براي تهيه صابون ميتوان از خاکستر، کربنات پتاسيم تهيه نمود.

3 گونه مختلف آتش
آتش گرم کوچک: آب را به سرعت ميجوشاند، به سرعت به ذغال تبديل ميشود و براي درست کردن کباب مناسب است.
آتشي که ذغالهايي با عمر بالا توليد ميکند که بدون دود هستند و براي کباب درست کردن، پختن و سرخ کردن کباب مناسب ميباشد.
آتشي که متشکل از کنده هاي تنومند درختان است و متيواند حرارت را به سمت پناهگاه هدايت کند. طول عمر اين آتش زياد بوده و نيازي به تجديد سوخت ندارد.
 

درست کردن آتش
آتش کوچکي روشن کنيد، زيرا انرژي کمي نياز دارد. چوبها را کم کم بسوزانيد تا کنترل آن آسانتر باشد. براي حداکثر گرما چند آتش کوچک دور يک دايره و نزديک به محل کمپ خود روشن کنيد.

درست کردن آتش با بادکنک پر از آب

جايگاهي براي آتش
از مکانهاي بادگير دور شويد. چون آتش زبانه کشيده و از کنترل خارج ميگردد. درصورت نياز از يک بادشکن و بازتابنده هاي غير از جنس چوب و يا سنگ استفاده کنيد. در اين راستا ميتوانيد گودالي نيز حفر کنيد. بازتاب حرارت آتش را در جهت مورد نظر متمرکز ميکند.
قبل از درست کردن آتش فضاي پناهگاه را از مواد قابل اشتعال پاک نماييد. تمام برگهاي پوسيده و مواد قابل اشتعالي را که روي زمين ريخته نزديک محل روشن شدن آتش جمع کنيد و برعکس مواد دافع و خاموش کننده آتش را از محل دور کنيد.
هرگز نزديک به کنده هاي قديمي و تنه هاي درختان آتش را روشن نکنيد زيرا امکان آتش‌سوزي هست.
قبل از ترک محل آتش را با استفاده از آب، خاک مرطوب و شن خاموش کنيد و از خاموش شدن کامل آتش و حتي خاکستر آن مطمئن شويد.
اگر زمين موردنظر براي درست کردن آتش خيس يا پوشيده از برف است با استفاده از شاخه هاي سبز و يا کنده هاي درختان يا سنگ ريزه سطح زمين را بپوشانيد. هرگز از سنگهاي بزرگ يا خيس استفاده نکنيد، زيرا ممکن است که اثر حرات منفجر شوند.